ZEKÂT NEDİR..?
Zekât, dinen zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda (nisap) mala sahip olan kimselerin Allah rızası için Kur’an’ı kerimde Tevbe süresi 60 cı ayetinde bildirilen muayyen kişilere vermesi gereken belli miktarı ifade eder.
Zekâtın farz olması için şartlar;
Malların nisaba ulaşması yanında nâmî (üreyici/artıcı) olması, sahip olunduğu andan itibaren üzerinden bir kameri yıl geçmesi, bir yıllık borcundan ve aslî ihtiyaçlardan fazla
olmasıdır.
NİSAP:zekâtla yükümlü olmak için esas alınan zenginlik ölçüsüdür. Bu ölçü, altında 20 miskal (80.18 gr), devede 5, sığırda 30, koyun ve keçide 40 adettir.
ZEKÂT KİMLERE VERİLİR
Zekâtın verileceği kimseler Kur’an-ı Kerim’de belirtilmiştir. Bunlar;
• fakirler,
• miskinler,
• zekât toplamakla görevlendirilen memurlar,
• müellefe-i kulûb adı verilen kalpleri İslam’a ısındırılmak istenen kimseler,
• esaretten kurtulacaklar,
• borçlular,
• Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış olanlardır (Tevbe, 9/60).
Fakir ve miskin, temel ihtiyaçları dışında herhangi bir maldan nisab miktarına sahip olmayan kimsedir. Ancak temel ihtiyaçları dışında, ister artıcı (nâmî) vasıfta olsun ister olmasın, herhangi bir maldan nisap miktarına sahip olan kimse fakir veya miskin kapsamında olmadığından ona zekât verilmez.
Borçlu, kul hakkı olarak borcu olan ve borcunu ödeyeceği maldan başka nisab miktarı malı bulunmayan kimsedir.
Yolda kalmış kimse, sürekli yaşadığı yerde malı bulunsa bile, çıktığı yolculukta parasız kalıp parasına ulaşma imkânı bulamayan, başka bir deyişle, parasızlıktan yolda kalmış ve memleketine dönemeyen kimsedir. Bu kimseye, malının bulunduğu yere dönmesine ve dönünceye kadarki ihtiyaçlarını gidermesine yetecek kadar zekât verilebilir. Günümüzde yolcu olan kişi istediği zaman memleketindeki parayı banka kartı veya başka bir yöntemle alma imkânına sahipse ona zekât verilmez.
“Allah yolunda” anlamına gelen “fî sebîlillah” ifadesi ise, kendisini Allah yoluna ve İslam’a adamış hac yolcuları, askerler ve ilim için yola çıkan gerçek kişiler olarak yorumlanmıştır.
ZEKÂT KİMLERE VERİLMEZ..?
Hanefilere göre aşağıda sayılanlara zekât ve fitre verilmez:
• Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
• Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
• Eşine,
• Müslüman olmayanlara,
• Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
• Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa.
Kaynak: T.D.V İNTERNET SİTESİ